Szlaki jakubowe wykształciły się w średniowieczu i przetrwały prawie bez zmian do dnia dzisiejszego. Wiodły on do grobu św. Jakuba Starszego, apostoła Jezusa Chrystusa, brata Jana Ewangelisty, pierwszego biskupa Jerozolimy, i pierwszego męczennika spośród Dwunastu - ściętego przez Heroda Agryppę I w roku 44 r. n.e. Tradycja podaje, że w VI w. ciało św. Jakuba miano sprowadzić z Jerozolimy do Hiszpanii do miasta Iria, gdzie zaginęło. Dopiero w 813 roku grób odnalazł pustelnik Pelayo (Pelagiusz); na jego lokalizację pustelnika naprowadził deszcz spadających gwiazd na cmentarne wzgórze – znalazł tu marmurowy sarkofag z szczątkami apostoła Hiszpanii. Wokół grobu powstała osada Campus Stellae (Pole Gwiazd); nazwa później uległa zniekształceniu na Compostela. Tradycja podaje, że impulsem do rozszerzenia się kultu apostoła był m.in. fakt, że ukazał się podczas zwycięskiej bitwy chrześcijan z Maurami w 844 r. pod Clavijo. Zyskał przydomek Matamaros (Pogromca Maurów). Ogłoszony został wkrótce patronem Hiszpanii.
Etapy 36a - 38a Wolin – Szczecin przebieg (km)
W Wolinie Pomorska Droga św. Jakuba rozchodzi się na dwa warianty:
- w kierunku Świnoujścia przez Rostock
- do Szczecina i dalej przez Frankfurt nad Odrą:
etap 36a Wolin (0,0 km) – Recław (1,2 km) – Zagórze (4,7 km) – Skoszewo (7,5 km) – Jarszewko (10,6 km) – Łąka (12,5 km) – Racimierz (15,1 km) – Czarnocin (24,7 km) – Kopice (27,5 km) – Gąsierzyno (31,9 km) – Piaski Małe (33,8 km) – Stepniczka (35,4 km) – Stepnica (36,4 km)
etap 37a Stepnica (0,0 km) – Kąty (9,8 km) – Krępsko (12,9 km) – Żdżary (18,1 km) – Goleniów (21,2 km)
etap 38a Goleniów (0,0 km) – Komarowo (9,1 km) – Borzysławiec (12,1 km) – Lubczyna (13,8 km) – Czarna Łąka (18,9 km) – Pucice (21,5 km) – Załom (23,1 km) – Szczecin-Dąbie (29,8 km) – Szczecin sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej (31,5 km) – Szczecin katedra (39,4 km)
W domu parafialnym przy ul. kościelnej 19,
można otrzymać pieczęć do legitymacji pielgrzyma na szlaku św. Jakuba.
Pielgrzymki do grobu apostoła rozpoczęły się już w IX w. Wtedy nad relikwiami wzniesiono pierwszy kościół. W 900 r. do Composteli przeniesiono siedzibę biskupią. Sława kultu Apostoła przekroczyła szybko granice Hiszpanii. Na przełomie XI i XII w. wybudowano wspaniałą katedrę. Przybywało coraz więcej pątników. W XII wieku aktem papieskim miejsce to uznano za jeden z trzech najważniejszych (obok Jerozolimy i Rzymu) ośrodków dla chrześcijan.
Znaczną część wędrowców stanowili pokutnicy, stąd uznawano, że do Composteli wędrują prawdziwi pielgrzymi. Dante (XIII w.) podaje, że wędrowców do Jerozolimy nazywano palmiarzami, do Rzymu – romianami a do Santiago peregrini – czyli pielgrzymami. W średniowieczu rejestrowano w Santiago de Compostela do 500 tys. pątników rocznie.
Wiek XVI przynosi zmiany powodujące prawie całkowite załamanie się ruchu pątniczego, który przez kilka stuleci przyczyniał się do „wzajemnego zrozumienia się tak rożnych ludów europejskich, jak ludy romańskie, germańskie, celtyckie, anglosaskie i słowiańskie. Pielgrzymowanie zbliżało, umożliwiało kontakt i jednoczyło ludy, do których z upływem wieków docierało przepowiadanie świadków Chrystusa i które przyjmowały Ewangelię, a równocześnie – można powiedzieć – kształtowały się jako ludy i narody. Nadszedł m.in. rok 1517 związany z upublicznieniem tzw. tez Marcina Lutra, to jest z faktem przyjmowanym jako początek Reformacji i związanych z nią wojen religijnych. Na dodatek w 1589 r. - wobec groźby najazdu na Compostelę angielskiego korsarza Francisca Drake’a, relikwie Świętego zostały ukryte. Odnaleziono je dopiero prawie trzy stulecia później (1879 r.) a dopiero papież Leon XIII w specjalnej bulli z 1884 roku potwierdził ich autentyczność. Ożywiło to na nowo ruch pielgrzymkowy, który w czasach nowożytnych przechodził różne fazy wzlotu, stagnacji i regresji.
ODRODZENIE RUCHU PĄTNICZEGO DO SANTIAGO DE COMPOSTELA W „STAREJ” EUROPIE
Właściwie dopiero za sprawą pielgrzymki Jana Pawła II - Papieża – Wielkiego Pielgrzyma - w 1982 roku do grobu apostoła Jakuba dokonało się ponowne „odkrycie” Composteli. Ważne było zwłaszcza przedstawienie tutaj tzw. Aktu Europejskiego, gorącego zaproszenia do ożywienia chrześcijańskiej tradycji pielgrzymowania: "ja, Jan Paweł, syn polskiego narodu, który zawsze uważał się za naród europejski, syn narodu słowiańskiego wśród Latynów i łacińskiego pośród Słowian, z Santiago kieruję do ciebie, stara Europo, wołanie pełne miłości: Odnajdź siebie samą! Bądź sobą! Odkryj swoje początki. Tchnij życie w swoje korzenie." Odzewem młodych na to wezwanie był mi.in 1989 r. – IV Światowy Dzień Młodzieży w Santiago de Compostela, znowu z udziałem papieża Jana Pawła II.
Ale wcześniej odpowiedź przyszła od Rady Europy i rządu Hiszpanii:
- 1987 r. – Rada Europy zatwierdziła Drogę św. Jakuba jako pierwszy szlak kulturowy,
- Rada Europy zachęca jednocześnie władze regionalne do odtwarzania tras przebiegucamino oraz przygotowania ich dla pątników,
- równolegle rząd Hiszpanii powołuje tzw. Radę Jakubową (Jacobean Council) do koordynowania i wspierania prac nad rewitalizacją dróg.
Postęp prac, połączony z troską o zachowanie wymiaru duchowego i kulturowego Camino de Santiago, co potwierdzali najlepiej coraz liczniejsi pielgrzymi, sprawił że w 1993 r. - Droga św. Jakuba na terenie Hiszpanii wpisana zostaje na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO, a w 1998 r. wpisanie na listę UNESCO również francuskich szlaków św. Jakuba, a liczba jakubowych pątników wzrastała wprost lawinowo, co potwierdzają rejestry wydanych świadectw odbycia pielgrzymki do grobu św. Jakuba Apostoła – tzw. compostelek, które można uzyskać po udokumentowaniu przebycia pieszo co najmniej 100 a rowerem bądź konno 200 ostatnich kilometrów. I tak mamy:
- 1970 – 68 pielgrzymów,
- 1980 – 209 pielgrzymów,
- 1982 – 1.868 osób - pielgrzymka Jana Pawła II,
- 1998 – 30.126 pielgrzymów,
- ale w 1993 r. (rok św. Jakuba – gdy odpust św. Jakuba 25 listopada przypada w niedzielę) – 99.436 pielgrzymów.
Najliczniejszą grupą w pierwszych latach renesansu pielgrzymowania jakubowego byli młodzi, do 35 roku życia (55 % na początku lat dziewięćdziesiątych XX w.), zwłaszcza studenci, stanowiący ponad 40% ogółu pielgrzymów. Najwięcej pielgrzymów korzysta z odtworzonych dróg jakubowych znajdujących się na terenie Hiszpanii, Francji i Portugalii.
Są to przede wszystkim:
HISZPANIA:
- Camino Francés- najpopularniejsza i najlepiej rozwinięta (ok.800 km – z Saint Jean Pied de Port lub z przełęczy Roscenvalles, przez Puente la Reina do Santiago)
- Camino Aragones (245 km – z przełęczy Somport do Puente la Reina)
- Camino de la Costa (765 km – na płn. Hiszpanii z Hendaya do Santiago)
- Camino Primitivo (369 km – z Oviedo do Santiago)
- Via de la Plata (676 km – z Sevilli w Andaluzji do Santiago)
- Camino de Fisterra (141km – z Santiago do Fisterra)
FRANCJA:
- Chemin du Piemont (525km – z Narbonne przez Lourdes do St. Jean Pied de Port, gdzie rozpoczyna się Droga Francuska)
PORTUGALIA:
- Camino Portuguese (1050 km z Lagos do Santiago)
- Camino Portugués de la Vía de la Plata (268 km z Zamora do Santiago)
RENESANS NIEMIECKICH DRÓG ŚW. JAKUBA (JAKOBSWEGE)
Odtwarzanie dróg jakubowych w Niemczech rozpoczęto na południu kraju w połowie lat dziewięćdziesiątych. Dla nas, partnerów projektu RECREate, ważne jest to, co działo się na północy Niemiec, zwłaszcza na obszarze kwalifikowanym PWT Południowy Bałtyk, tj. w podregionach Meklemburgii - Pomorza Przedniego: Greifswald, Rostok, Stralsund, Wismar, Bad Doberan, Nordvorpommern, Nordwestmecklenburg, Ostvorpommern, Rügen, Uecker-Randow
Ważny tutaj był projekt z roku 2005, który przewidywał oznakowanie 3 głównych tras:
- Via Jutlandica, czyli włączenie do europejskiej sieci tras pielgrzymkowych z Danii (Jutlandia) i Norwegii;
- Via Scandinavica - włączenie do sieci camino tras pielgrzymkowych z Danii, Szwecji i Norwegii, a zwłaszcza
- Via Baltica - nadbałtyckie trasy pielgrzymkowe (trasa nadbrzeżna), z możliwością przyjęcia pątników z terenu północnej Polski.
Dzięki ogromnemu zaangażowaniu społeczników skupionych w Niemieckim Stowarzyszeniu św. Jakuba oraz związanych głównie z nim wolontariuszy, w przeciągu krótkiego czasu udało się reaktywować ponad 3.300 kilometrów szlaków Camino de Santiago. Coś wspaniałego, co pokazuje najlepiej ekumeniczny a zarazem bardzo egzystencjalny wymiar camino.
http://www.pomorskadrogaswjakuba.pl/
Pomorska Droga św. Jakuba w obecnej postaci powstała w wyniku realizacji międzynarodowego projektu, w którym uczestniczyli partnerzy z Litwy, Rosji (Obwód Kaliningradzki), Polski i Niemiec. Partnerem wiodącym było Miasto Lębork, gdzie w roku 2007 powstała grupa osób zainteresowana wytyczeniem pomorskiego odcinka Camino. Pierwszym etapem zrealizowanym przez Lokalną Organizację Ziemia Lęborska była 100-kilometrowa Lęborska Droga św. Jakuba prowadząca od sanktuarium Królowej Kaszub w Sianowie do Smołdzina. Utworzenie szlaku spotkało się z dużym zainteresowaniem (wydany wówczas trójjęzyczny przewodnik po szlaku po dwóch latach stał się wydawniczym białym krukiem), ale też i wiązał się z pewnym niedosytem: pątnikowi po trzech czy czterech dniach wędrówki raptem kończył się szlak. Aby kontynuować Drogę wzdłuż wybrzeża, trzeba przemieścić się ponad 300 kilometrów na wyspę Uznam, gdzie rozpoczyna się Via Balitica. Trasa nawiązująca do dawnych, jeszcze hanzeatyckich traktów, pod nazwą Baltisch- Westfälischer Jakobsweg prowadzi przez Rostock, Lubekę, Hamburg i Bremę do Osnabrück i dalej do Kolonii. Dokończenia reaktywowania pomorskiego Camino podjęła się zawiązana 15 października 2008 roku Kapituła Pomorskiej Drogi św. Jakuba. Przy dużym zaangażowaniu rosnącej liczby partnerów (najpierw z okolic Lęborka, a później z całego Pomorza) przygotowany został projekt „Rewitalizacja europejskiego szlaku kulturowego na obszarze Południowego Bałtyku – Pomorski Szlak św. Jakuba (Re-Create)”. Był on realizowany w latach 2010-2013, a jego efektem jest wytyczenie, oznakowanie i opisanie 720 kilometrów szlaku wzdłuż polskiego wybrzeża Bałtyku.
Efekty tych prac znaleźć można także na stronach internetowych projektu – www.re-create.pl oraz Pomorskiej Drogi św. Jakuba – www.pomorskadrogaswjakuba.pl.
